هر ساله با فرا رسیدن فصل بهار و شکفتن گل‌های محمدی، شهر تاریخی کاشان جان تازه‌ای می‌گیرد و عطر خوش گلاب در کوچه پس کوچه‌های آن می‌پیچد. بهار جان، با تمام لطافت و زیبایی خود به کاشان می‌آید تا این شهر را به بهشت روی زمین تبدیل کند. فصل گلاب گیری کاشان، آغازی معطر در دل بهار و فرصتی برای تجربه یکی از زیباترین و خاطره‌انگیزترین سفرهای زندگی است.
نگاهی به سرفصل‌ها
در این فصل، مزارع گل محمدی در اطراف کاشان به رنگ صورتی درمی‌آیند و دریایی از گل، این شهر کویری را احاطه می‌کند. عطر خوش گلاب در هوا پیچیده و روح و جان آدمی را جلا می‌دهد. مردم محلی با شور و اشتیاق به استقبال این فصل می‌روند و مراسم گلاب گیری را با آداب و رسوم خاص خود برگزار می‌کنند. در این مقاله از مقصد360 می‌خواهیم با مردم کاشان همراه شویم و به دیار گل و گلاب، سری بزنیم و با جشنواره گلاب گیری کاشان آشنا شویم.
فصل گلاب گیری کاشان چه زمانی است؟
فصل گلاب گیری در کاشان، مصادف است با اواسط اردیبهشت ماه تا اواخر خرداد ماه، زمانی که دشت‌های قمصر و نیاسر غرق در عطر و بوی گل‌های محمدی می‌شوند و شور و نشاط وصف‌ناپذیری به این منطقه می‌بخشند. در این ایام، گردشگران بسیاری از سراسر ایران و جهان برای تماشای این مراسم سنتی و تجربه جشنواره گلاب گیری کاشان راهی این دیار می‌شوند.
تاریخ دقیق گلاب گیری در سال 1403 به شرایط آب و هوایی بستگی دارد، اما به طور تقریبی از 15 اردیبهشت در قمصر و 20 اردیبهشت در نیاسر آغاز می‌شود و تا 25 خرداد ادامه می‌یابد. البته، زمان اوج گلاب گیری در هفته اول خرداد است که بیشترین تعداد گل‌ها شکوفه داده و عطر و بوی گلاب به اوج خود می‌رسد.
بهترین مکان های گلاب گیری کاشان
یکی از منحصربه‌فردترین تجربیاتی که می‌توانید در سفر به کاشان داشته باشید، حضور در مراسم گلاب گیری و استشمام عطر دل‌انگیز گل محمدی در فصل بهار است. در این مقاله به معرفی بهترین مکان‌های گلاب گیری کاشان می‌پردازیم تا سفری خاطره‌انگیز را برای شما رقم بزنیم.
قمصر
بدون شک، قمصر به عنوان پایتخت گلاب ایران، مشهورترین مکان برای گلاب گیری است. قدمت گلاب گیری در این شهر به بیش از ۷۰۰ سال می‌رسد و مردم آن با ظرافت و مهارت خاصی، این سنت دیرینه را حفظ کرده‌اند.
در قمصر، می‌توانید از مزارع وسیع گل محمدی دیدن کنید و شاهد فرایند سنتی گلاب گیری به روش کوزه‌ای باشید. همچنین، گلاب گیری به روش صنعتی در کارخانه‌های مدرن این شهر انجام می شود که بازدید از آن‌ها خالی از لطف نیست.
علاوه بر این، در طول فصل گلاب گیری، جشنواره باشکوهی در قمصر برگزار می‌شود که شامل برنامه‌های متنوعی مانند موسیقی سنتی، رقص محلی و نمایش آیین‌های گلاب گیری است.
نیاسر
روستای نیاسر، واقع در نزدیکی کاشان، به دلیل برخورداری از آب‌وهوای خنک و کوهستانی، یکی دیگر از مکان‌های معروف برای گلاب گیری است.
در نیاسر، گلاب گیری به روش سنتی و با استفاده از دیگ‌های مسی انجام می‌شود. این روش سنتی، عطر و طعم منحصربه‌فردی به گلاب نیاسر می‌بخشد. همچنین، در این روستا می‌توانید از باغ‌های سرسبز و مناظر طبیعی چشم‌نواز نیز لذت ببرید.
برزک
روستای برزک، در فاصله کوتاهی از کاشان، به واسطه گل‌های محمدی با کیفیت و مرغوب، شهرت دارد. در برزک، می‌توانید از مزارع گل محمدی دیدن کنید و در کارگاه‌های سنتی گلاب گیری، شاهد فرایند تولید گلاب به صورت زنده باشید. در این روستا می‌توانید از عرق بیدمشک گرفته تا عرقیات گیاهی و سایر محصولات ارگانیک تهیه کنید.
وادقان و ون
روستاهای وادقان و ون، واقع در شمال کاشان، به دلیل برخورداری از شرایط آب‌وهوایی مناسب، از بهترین مکان‌ها برای کشت گل محمدی و تولید گلاب با کیفیت هستند. در این روستاها، گلاب گیری به روش سنتی و با استفاده از دیگ‌های مسی انجام می‌شود. از مزارع گل محمدی دیدن کنید و در فضایی دلنشین، از عطر و بوی گل‌ها لذت ببرید.
جشنواره گلاب گیری کاشان چگونه برگزار می شود؟
جشنواره گلاب گیری کاشان، رویدادی دل‌انگیز و معطر است که هر ساله همزمان با شکفتن گل‌های محمدی در دشت‌های کاشان، برگزار می‌شود. این جشنواره، فرصتی بی‌نظیر برای تجربه عطر و بوی خوش گلاب، آشنایی با سنت‌های دیرینه گلاب‌گیری و لذت بردن از زیبایی‌های طبیعت کاشان است.
آغاز جشنواره:
جشنواره گلاب گیری، با چیدن گل‌های محمدی در طلوع آفتاب آغاز می‌شود. زنان و مردان کاشانی با شور و اشتیاق، گل‌های لطیف و معطر را با دست می‌چینند و در سبدهای مخصوص جمع‌آوری می‌کنند. عطر دل‌انگیز گل‌ها، فضای باغ را پر می‌کند و حس شادابی و طراوت را به ارمغان می‌آورد.
مراسم گلاب‌گیری:
پس از چیدن گل‌ها، نوبت به گلاب‌گیری می‌رسد. گل‌ها به کارگاه‌های سنتی گلاب‌گیری منتقل می‌شوند و در دیگ‌های بزرگ مسی ریخته می‌شوند. سپس با استفاده از روش سنتی تقطیر، گلاب ناب و خوش‌بو از گل‌ها استخراج می‌شود.
جشن و پایکوبی:
در طول جشنواره گلاب گیری، جشن‌ها و مراسم مختلفی در شهر کاشان و روستاهای اطراف برگزار می‌شود. مردم محلی با لباس‌های سنتی، در این جشن‌ها شرکت می‌کنند و به رقص و پایکوبی می‌پردازند. موسیقی سنتی، آوازهای محلی و نمایش‌های آیینی، از دیگر بخش‌های این جشن‌ها هستند.
بازدید از جاذبه‌های گردشگری:
علاوه بر شرکت در جشنواره گلاب گیری، می‌توانید از جاذبه‌های گردشگری شهر کاشان نیز دیدن کنید. باغ فین، باغ ارم، خانه طباطبایی، مسجد آقا بزرگ و شهر زیرزمینی نوش‌آباد، تنها چند نمونه از این جاذبه‌ها هستند.
تاریخچه گلاب گیری کاشان
همان طور که در معرفی کاشان هم گفتیم؛ شهر گلاب و عرقیات، با قدمتی دیرینه در گلاب گیری، همواره به عنوان یکی از مراکز اصلی تولید این محصول ارزشمند در ایران شناخته شده است. تاریخچه گلاب گیری در این شهر به هزاران سال پیش باز می‌گردد و شواهدی از این قدمت در نقوش برجای مانده بر سفالینه‌های سیلک، اشعار و سفرنامه‌های دانشمندان مختلف به چشم می‌خورد.
بر اساس تحقیقات، کاشت گل محمدی در ایران قدمتی حدود ۷ هزار سال دارد و مراسم گلاب گیری آیینی هزار ساله است. ریشه این سنت دیرینه به آیین باستانی عید گلابی باز می‌گردد که امروزه در کاشان به “لتان” معروف است. در این آیین که از دیرباز در منطقه کاشان و قمصر برگزار می‌شده، مردم با شکرگزاری از نعمت گل و برکت زمین، به استقبال فصل بهار و شکوفه‌های گل محمدی می‌رفتند.
گلاب گیری علاوه بر جنبه‌های اقتصادی و فرهنگی، از نظر زیست محیطی نیز حائز اهمیت است. کشت گل محمدی به حفظ خاک و آب کمک می‌کند و از فرسایش خاک جلوگیری می‌کند. همچنین، این گیاه به دلیل نیاز کم به آب، در مناطق خشک و نیمه‌خشک مانند کاشان به عنوان یک کشت پایدار شناخته می‌شود.
گلاب کاشان به دلیل کیفیت و عطر منحصر به فرد خود، در سراسر جهان شناخته شده است و به کشورهای مختلف دنیا صادر می‌شود؛ همچنین در صنایع مختلف از جمله عطرسازی، داروسازی و آشپزی هم مورد استفاده قرار می‌گیرد.
تورهای گلاب گیری کاشان
تورهای گلاب گیری کاشان، تجربه بی‌نظیر برای بازدید از این سنت دیرینه و سفر به قلب بهار هستند. در این تورها، شما به باغ‌های گل محمدی در قمصر، نیاسر و برزک می‌روید و شاهد مناظر چشم‌نواز و عطر دل‌انگیز گل‌ها خواهید بود. همچنین فرصت این را پیدا می‌کنید که از نزدیک با فرآیند سنتی گلاب گیری آشنا شوید و مراحل مختلف آن را از چیدن گل‌ها تا تقطیر و تولید گلاب ناب مشاهده کنید.
دوست دارید از کارگاه‌های سنتی گلاب گیری بازدید کنید و با نحوه تولید انواع محصولات از گلاب، مانند عرقیات، گلاب و شربت آشنا شوید؟ این فرصت طلایی در اختیار شما است. همچنین می‌توانید گلاب و عرقیات مرغوب را از تولیدکنندگان محلی بخرید.
تورهای گلاب گیری کاشان در انواع مختلف برگزار می‌شوند:
- تورهای یک روزه: این تورها صبح، از تهران یا سایر شهرها آغاز می‌شوند و عصر به پایان می‌رسند.
- تورهای دو روزه: در این تورها، شما یک شب در کاشان اقامت خواهید داشت و فرصت بیشتری برای دیدن جاذبه‌های گردشگری این شهر خواهید داشت.
- تورهای خصوصی: این تورها برای گروه‌های خاص و با برنامه‌ریزی دلخواه شما برگزار می‌شوند.
حرف آخر
فصل گلاب گیری کاشان، داستانی از پیوند انسان با طبیعت و شکرگزاری از نعمت‌های الهی است. این سنت دیرینه که نسل به نسل منتقل شده، امروزه به عنوان یکی از مهم‌ترین میراث فرهنگی ایران شناخته می‌شود. حفظ و ترویج این سنت ارزشمند، وظیفه‌ای همگانی است تا عطر خوش گلاب کاشان برای همیشه در تاریخ و فرهنگ ایران باقی بماند.
سفر به کاشان در فصل بهار و ماه اردیبهشت و حضور در مراسم گلاب گیری، تجربه‌ای فراموش‌نشدنی را برای شما رقم خواهد زد. در این سفر، علاوه بر لذت بردن از عطر و بوی دل‌انگیز گل محمدی، با فرهنگ و آداب و رسوم مردم این منطقه آشنا می‌شوید و خاطرات خوشی را یادگاری به شهر خود می‌آورید. اگر تجربه‌ای از این مراسم دارید خوشحال می‌شویم با خوانندگان مقصد360 نیز به اشتراک بگذارید.
